เสียงสะท้อนในห้องประชุมแก้ไขอย่างไร

2. ปัญหาที่เกิดขึ้นของเสียงก้องเสียงสะท้อนภายในห้องประชุม

หากห้องประชุมของท่านมีเสียงก้องเสียงสะท้อนมาก ๆ ปัญหาที่จะพบเจอก็คือ เสียงที่ฟังไม่ชัดเจน ก่อให้เกิดความรำคาญ และความตึงเครียดขึ้นได้ เพราะเสียงนั้นเป็นมลพิษอย่างหนึ่ง หากเราไม่สามารถจัดการปัญหาเสียงก้องได้ ก็จะก่อให้เกิดมลพิษทางเสียงขึ้นมาทันที

แต่เสียงสะท้อนนั้นก็ใช้ว่าจะไม่ดีซะทีเดียว หากเราออกแบบห้องประชุมให้มีเสียงสะท้อนที่เหมาะสม ก็จะช่วยให้ห้องนั้นมีเสียงที่ไพเราะขึ้นมา อีกทั้งยังช่วยเสริมให้ระบบเสียงดังขึ้นโดยที่อุปกรณ์ไม่ทำงานหนักจนเกินไป

หัวใจหลักของเสียงสะท้อนในห้องประชุม คือการออกแบบทางด้านอะคูสติกส์ของห้องที่ได้มาตรฐานด้านความชัดเจนของเสียงพูด หรือ Speech Transmission Index หรือค่า STI  จะมีค่าระหว่าง 0 – 1 หากวัดได้ค่าเป็น 0 คือเป็นห้องที่มีความชัดเจนของเสียงพูดที่แย่มาก ๆ ค่าเลข 1 คือดีมาก โดยส่วนใหญ่แล้วค่าที่ยอมรับได้คือต้องไม่น้อยว่า 0.66 ขึ้นไป

ปัญหาหลัก ๆ ของเสียงสะท้อนภายในห้องประชุม มักจะเกิดจากการออกแบบตกแต่งภายในของห้อง ที่มีการนำวัสดุเป็นพื้นเรียบแข็งมาใส่ในห้องมากจนเกินไป เพราะวัสดุเรียบแข็งนี้มักจะเป็นวัสดุที่สะท้อนเสียงได้ดี เมื่อนำไปอยู่ในห้อง ก็จะทำการสะท้อนเสียงไปมาจนเกิดการสะสมพลังงาน ทำให้มีเสียงก้องเสียงสะท้อนตามมา

โดยค่าเสียงก้องเสียงสะท้อนนั้น เราจะหาจากค่า RT60 (Reverberation Time 60) คือค่าเวลาของเสียงที่เหลืออยู่หลังจากเสียงต้นฉบับหายไปแล้ว ซึ่งค่าการวัดค่า RT60 เสียงสะท้อนภายในห้องนั้น จะวัดจากความดังของเสียงสะท้อนเสียงก้องลดลงไป 60dB

3. การแก้ปัญหาเสียงก้องเสียงสะท้อน

เมื่อเข้าใจปัญหาและที่มาของเสียงก้องเสียงสะท้อนแล้ว การแก้ปัญหานั้นสามารถทำได้ตั้งแต่การเริ่มออกแบบห้อง โดยให้ผู้เชี่ยวชาญทางด้านอะคูสติกส์ เป็นผู้ออกแบบห้องประชุม แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว มักจะออกแบบห้องประชุมโดยไม่เข้าใจหลักการ และมาแก้ปัญหากันที่ระบบเครื่องเสียงซะเป็นส่วนใหญ่

การแก้ปัญหาจากการออกแบบนั้นมีหลักการง่าย ๆ คือ อย่าใช้วัสดุที่เป็นวัสดุผิวเรียบแข็งทั้งห้องและอย่าให้ผนังห้องแต่ละด้านนั้นขนานกัน พื้นห้องอาจจะปูเป็นพรมมากกว่าการใช้พื้นกระเบื้อง เพราะพรมเป็นวัสดุที่มีคุณสมบัติดูดซับเสียง ผนังด้านข้างควรเป็นวัสดุที่ดูดซับเสียงสลับกับวัสดุที่สะท้อนเสียงบ้าง เพดานก็สามารถใช้วัสดุที่ให้ความยืดหยุ่นเมื่อคลื่นเสียงไปกระทบแล้วเด้งกลับมา

หลายคนอาจจะจะเข้าใจว่าเสียงก้องเสียงสะท้อนนั้นเป็นปัญหา จนไปแก้ด้วยการบุวัสดุที่เป็นฟองน้ำทั้งหมด เสียงที่ได้ยินก็ภายในห้องก็จะดูแห้งไม่มีชีวิตชีวา แบบนี้จะทำให้สภาพภายในห้องดูอึดอัด ไม่น่าประชุมเป็นอย่างยิ่ง

และแน่นอนว่าการแก้ปัญหาด้านอะคูสติกส์นั้นเป็นการแก้ปัญหาที่ตรงจุดที่สุดสำหรับเสียงก้องเสียงสะท้อน แต่ในบางพื้นที่ก็ไม่สามารถใช้การแก้ปัญหาทางอะคูสติกส์ได้ ก็ต้องพึ่งพาวิศวกรด้านเสียงในการออกแบบตำแหน่งการติดตั้งลำโพงและเลือกลำโพงให้เหมาะสม เช่น โรงยิมเนเซียม ที่ต้องมีเสียงสะท้อนเพื่อสร้างอรรถรสในการเล่นกีฬา แต่บางครั้งก็นำมาใช้จัดประชุม ก็จำเป็นต้องพึ่งพาระบบเสียงที่มีคุณภาพสูงเพื่อสร้างความชัดเจนในห้องที่มีเสียงก้องเสียงสะท้อนสูง ดังนั้นวิศวกรเสียงจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการออกแบบระบบเสียงให้มีคุณภาพ